Ik krijg regelmatig de vraag hoe je zo’n mooi bewonersinitiatief kunt starten als er nog niets is in je dorp of je wijk. Gelukkig zijn daarover veel tips te vinden op internet en zijn er organisaties die je ook daadwerkelijk op weg kunnen helpen!
Ik heb hieronder een lijstje gemaakt.
- Nederland Zorgt Voor Elkaar (NLZVE)
Nederland Zorgt Voor Elkaar is een organisatie die bewonersinitiatieven gericht op zorg en welzijn bevordert en ondersteunt. Op hun website is veel informatie te vinden voor startende en reeds ontwikkelde initiatieven. De webpagina over de startfase van bewonersinitiatieven biedt praktische informatie voor het opzetten van een initiatief. Belangrijke thema’s zijn onder andere:- Het definiëren van visie, missie en strategie.
- Behoefteonderzoek doen bij bewoners.
- Kiezen van een passende rechtsvorm.
- Vrijwilligers werven en waarderen.
- Benutten van lokale netwerken.
- Overwegingen rondom een eigen accommodatie.
- Landelijke Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA)
Het LSA richt zich op het stimuleren en ontwikkelen van bewonersinitiatieven in het algemeen, dus breder dan zorg en welzijn. Ook op de website van de LSA kun je veel informatie vinden over het beginnen van een initiatief. Tips die zij geven zijn o.a.:- Begin met een helder idee en breng je doelgroep in kaart.
- Doe een haalbaarheidsonderzoek en vraag bewoners om input.
- Kies een passende rechtsvorm voor je initiatief.
- Zoek naar financiering en subsidies om je plan te ondersteunen.
- Werk samen met lokale partners en organisaties.
- Gebruik hulpmiddelen zoals checklists en praktijkvoorbeelden voor een goede organisatie.
- Houd rekening met de duurzame voortzetting van het initiatief.
- Samen Voor Elkaar
Samen Voor Elkaar is een initiatief van de provincie Overijssel om nieuwe ideeën en initiatieven te ondersteunen. Hun 10 tips zijn breder toepasbaar dan in Overijssel:- Definieer een duidelijk doel.
- Zorg dat het aansluit bij de wensen van bewoners.
- Creëer een enthousiaste en diverse kerngroep.
- Onderzoek financiële mogelijkheden (subsidies, crowdfunding).
- Betrek de lokale overheid voor advies en vergunningen.
- Organiseer een speciaal startmoment.
- Zorg voor structurele inbedding na realisatie.
- Voeg regelmatig verbeteringen toe.
- Deel je kennis met anderen.
- Geef niet op, ook bij tegenslagen.
- De Landelijke Vereniging Voor Kleine Kernen (LVKK)
De LVKK heeft een handreiking geschreven met tips en aanbevelingen voor gemeenten en bewonersoverlegorganisaties: “Samen werken aan bewonersinitiatieven“. Deze handreiking bevat tips voor zowel de gemeente als voor de bewonersinitiatieven. De volgende onderwerpen worden behandeld:- Gemeenten en bewonersinitiatieven moeten samenwerken op basis van openheid en vertrouwen.
- Bewoners weten het beste wat hun leefomgeving nodig heeft; zelfsturing is belangrijk.
- Gemeenten moeten flexibel en vraaggestuurd werken, bewoners betrekken vanaf het begin.
- Dorps- en wijkvisies spelen een belangrijke rol bij het verbeteren van de leefomgeving.
- Goede communicatie en duidelijke rolverdelingen tussen gemeente en bewoners zijn essentieel.
- Participatie vereist maatwerk; elk initiatief en gemeenschap is anders.
- Je kunt ook gewoon een “Voorzorgcirkel” starten!
De makkelijkste manier om een initiatief te starten is misschien wel de Voorzorgcirkel. Je kunt dit heel laagdrempelig starten, samen met een paar gelijkgezinde buurtbewoners.
Voorzorgcirkels zijn netwerken van ongeveer 10 tot 15 ouderen – of adressen – in een buurt, die elkaar op verschillende manieren ondersteunen. Ze spreken met elkaar af dat ze voor elkaar klaarstaan en stemmen af hoe ze elkaar kunnen helpen. Dit doen ze vrijwillig, maar met een serieuze inzet.
Meer lezen over voorzorgcirkels:
Ik hoop dat dit jullie een beetje op weg helpt. Veel succes bij het starten van je initiatief!
Een bewonersinitiatief starten: Tips, Tools en Inspiratie